ÖZ

Araç Rotalama Problemi (ARP) dağıtım alanındaki en bilinen problemlerden birisidir. Problemde bir merkez depodan turlarına başlayan araçlar, müşterileri ziyaret edip tekrar depoya dönmektedirler. ARP’nin pek çok çeşidi bulunmaktadır. Akaryakıt dağıtımı da Kompartmanlı Araç Rotalama Problemi (KARP) adı verilen ARP’nin farklı bir versiyonunu sunmaktadır. KARP’de karışmaması gereken akaryakıt ürünleri farklı kompartımanlarda taşınmaktadır. ARP’de olduğu gibi KARP için çözüm yöntemleri de genelde rota oluşturma sezgiselleri ve iyileştirme sezgiselleri olmak üzere iki kategoriye ayrılmaktadır. Her iki sezgisel kategorisi ile ilgili ARP ile ilgili geniş bir literatür olmasına rağmen, KARP için literatür sınırlıdır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de akaryakıt dağıtım problemi için bir başlangıç çözümü önermektir. Problemi KARP haline getiren, her müşteriye birden fazla kez uğrama, kompartıman, tolerans gibi değişkenler bulunmaktadır. Tasarruf Algoritması (TA) bir yükleme algoritması ile entegre edilerek problem için bir başlangıç çözümü önerilmiştir. Önerilen yöntem test problemleri üzerinde test edilmiş ve literatürle kıyaslandığında kabul edilebilir sonuçlar vermiştir. Önerilen yöntemle gerçek hayat akaryakıt dağıtım problemi çözülmüştür ve önemli maliyet iyileştirmesi gerçekleştirilmiştir. Önerilen yöntem hem KARP problemlerinde başlangıç çözümü olarak, hem de pratik uygulama olarak Türkiye’de akaryakıt dağıtımında kullanılabilir.