Öz

Bu çalışmanın amacı, Avrupa Birliği’ne üye ve aday 29 ülkede 2000-2020 dönemi için enerji verimliliği, ekonomik büyüme ve globalleşmenin ekolojik ayak izi üzerindeki etkisini incelemektir. Bu nedenle çalışmamızda enerji verimliliği, ekonomik büyüme, globalleşme ve ekolojik ayak izi arasındaki eşbütünleşme bağlantısı Pedroni ve Westerlund eş bütünleşme testleri ile araştırılmıştır. Eşbütünleşme testlerinin ardından genişletilmiş ortalama grup (AMG) ve ortak bağıntılı etkiler ortalama grup (CCEMG) tahmincileri ile katsayı tahmini yapılmıştır. Nedensellik ilişkisi için Dumitrescu ve Hurlin nedensellik testi uygulanmıştır. Eşbütünleşme testlerinin sonucunda ise değişkenlerin eşbütünleşik olduğu bulunmuştur. Tahmincilerin sonucunda ise ekolojik ayak izini enerji verimliliğinin azalttığı, ekonomik büyümenin ise artırdığı belirlenmiştir. Globalleşmenin enerji verimliliği üzerindeki etkisinin pozitif ancak anlamsız olduğu tespit edilmiştir. Dumitrescu ve Hurlin nedensellik testi sonucunda, enerji verimliliği ve ekolojik ayak izi arasında çift yönlü pozitif nedensellik ilişkisi ortaya çıkmıştır. Bu doğrultuda analize konu olan ülkeler için politika yapıcılar enerji verimliliği ve çevre temelini göz önüne alan ekonomi politikaları izlemelidir.