Özet

Öğretmenlik mesleği, bir ülkenin kalkınmasında ve gelişmesinde nitelikli işgücünün yetişmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Gelecek nesillerin değer sahibi ve yetkin bireyler olabilmeleri için öğretmenlerde bulunması gereken bir takım yetkinlikler vardır. Öğretmenlerin yetkinlik alanlarına ilişkin kaygı duymaları, öğrencilerine karşı tutum ve davranışlarını olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Mesleki kaygı, öğretmenlerin ve öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik eğitim ve öğretim, mesleki yeterlilikler, öğrenci, veli ve meslektaşlarla ilişkiler, atanma ve iş bulabilme gibi konularda deneyimledikleri kaygıyı ifade etmektedir. Bireylerin, gelecekte karşılaşabilecekleri kariyer engelleri ile mücadele edebilme yeteneklerine yönelik algılarını ifade eden kariyer uyumluluğu, öğretmen adaylarının değişimlere açık olma düzeyleri ve kariyer planlama yönelimleri hakkında bilgi sunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeyleri ile kariyer uyumluluğu düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmanın amacı doğrultusunda, üçüncü ve dördüncü sınıfta öğrenim gören 354 öğretmen adayından elde edilen veriler analiz edilmiştir. Veri toplama aracı olarak Cabı ve Yalçınalp (2013) tarafından öğretmen adayları için geliştirilen “Mesleki Kaygı Ölçeği” ile Kalafat (2016) tarafından geliştirilen “Kariyer Geleceği Ölçeği”nin kariyer uyumluluğu boyutu kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, görev merkezli kaygı, ekonomik ve sosyal merkezli kaygı, öğrenci / iletişim merkezli kaygı, meslektaş ve veli merkezli kaygı, kişisel gelişim merkezli kaygı, atanma merkezli kaygı, uyum merkezli kaygı ve ders merkezli kaygının kariyer uyumluluğu ile ters yönde ilişkileri bulunmaktadır. Bir başka ifade ile öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin kaygılarının artması, gelecekte iş bulmalarında ve kariyerlerinde ilerlemelerine ilişkin karşılaşabilecekleri sorunların üstesinden gelebilme ve beklenmedik değişimlere uyum sağlayabilme konusundaki inançlarını azaltmaktadır.