Özet

Mitoloji, eski toplumların doğaya, insan ilişkilerine, tarihsel olaylara ve dine dair inanış ve düşünüşlerini içeren söylemsel bir pratik olarak tanımlanmaktadır. Her kültürün ve ulusun kendi efsaneleri, tanrıları, kahramanları, canavarları ve mucizeleri mitolojik anlatılarda yer almaktadır. İnsanın kendi varlığını ve dünyayı anlamlandırmasında yol gösterici olma niteliği taşıyan bu mitolojik anlatılar edebiyat, resim, tiyatro, heykel, müzik ve sinema gibi alanlarda yeniden üretilerek günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Mitolojiyi ilham kaynağı olarak sıklıkla kullanan sinemada genel eğilim, mitolojik öyküyü birebir uyarlayarak epik-fantastik film türü içinde sunmaktır. Bunun yanı sıra mitolojiye modern yorum getirme çabası taşıyan anlatılar da bulunmaktadır. Ancak mitolojiyi referans alırken hangi yöntem tercih edilirse edilsin, mitolojik metnin iyi/kötü, doğru/yanlış, adalet ve ahlak gibi kavramlar hakkındaki ideolojik alt-metinleri değişmemektedir. Çalışmada amaçlanan; sinemada mitolojinin modern yorumları ve mitolojik metin arasındaki ilişkiyi sadakat ve farklılık bağlamında inceleyerek, yeniden yorumlamanın ideolojik ve kültürel göndermelerini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda Nerdesin Be Birader? (2000, yön. Joel&Ethan Coen) ve Kutsal Geyiğin Ölümü (2017, yön. Yorgos Lanthimos) filmleri ele alınmıştır. Söz konusu filmlerin biçim, atmosfer ve öykü açısından farklı olduğu görülmekle birlikte, ideolojik ortaklıklar taşıdığı saptanmıştır.