Özet

Tehlikeli madde taşımacılığı, insan yaşamının güvenliği açısından üzerine düşülmesi gereken ve beraberinde alanında uzmanlığı gerektiren önemli bir konudur. Tehlikeli madde lojistiği sırasında meydana gelebilecek riskleri minimize etmek, tehlikeleri ve zararları önlemek amacıyla, dünya genelinde standardize edilmiş ve sistematik hale getirilmiş bir bütün olarak gerçekleştirilmesine olanak tanıyan düzenlemeler sunulmuştur. Bu düzenlemeler içinde, karayolu taşımacılığı sürecinde gereken kuralları ortaya koyan düzenleme ADR konvansiyonudur. Bu çalışmanın amacı, tehlikeli madde taşımacılığı yapan lojistik firmalar için bir ölçek çalışması yapılarak elde edilen faktörlerin ADR bakış açısı ile analiz etmektir. İlk olarak, literatürden tehlikeli madde taşımacılığı sırasında meydana gelebilecek potansiyel risk faktörlerinin kapsamlı bir listesini oluşturulmuştur. Tespit edilen otuz beş risk faktörü, tehlikeli madde taşımacılığı konusunda uzmanlaşmış 188 kişi tarafından değerlendirilmiştir. Açıklayıcı faktör analizi sonucu elde edilen 22 temel risk, beş ana faktör altında sınıflandırılmıştır. Bu başlıklar; insan faktörü, şirket faktörü, malzeme ve ambalajlama, aracın durumu, çevre ve trafik faktörü olarak adlandırılmıştır.