ÖZET

Türkiye’ nin AB (Avrupa Birliği) üyelik sürecinde irili Sivil Toplum Örgütleri’ nin (STÖ) olumlu-olumsuz pozisyonlanmaları, göz ardı edilecek bir durum değildir. Bu makalede, Türkiye’ nin en önemli işverenler örgütleri arasına girmiş MÜSİAD’ ın AB pozisyonu ele alınacaktır. MÜSİAD’ ın ortaya çıkışı/genişlemesi, ANAP’ ın/Refah Partisi’ nin yaptıkları muhafazakâr/dinsel kimlik politikası ile yakından ilgilidir. Zaman içerisinde belirli bir özerklik kazanan derneğin, günümüzde iktidar partisi AK Parti’ yi desteklediği bilinmektedir. Keskin bir AB karşıtlığı pozisyonundan (şartlı) bir AB destekçiliğine evrilmesinde, 28 Şubat (1997) süreci ve AK Parti’ nin iktidar deneyimi önemli bir rol oynamıştır. Gerek kültürel-ekonomik gerekse milli-dini alanlardaki kendi İslami-İslamcı dinamiklerini Batı değerleri ile harmanlama hedefi, MÜSİAD’ ı aktif bir AB aktörü haline getirmiştir. Burada, AB şüpheciliğini AB karşıtlığı ile karıştırmayan bir MÜSİAD’ ın hem Türkiye’ nin AB üyelik ereğine hem de ülkedeki modernleşmenin derinleşmesine kritik katkılar sağlayacağı iddia edilmektedir.