Özet

Mali sürdürülebilirlik, hükümetin bütçe kısıtı temel alınarak farklı tekniklerle analiz edilmektedir. Hamilton ve Flavin (1986) tarafından mali sürdürülebilirliğe ilişkin geliştirilen yöntem, cari dönemdeki bütçe açığının veya borç stokunun gelecek dönemlerdeki bütçe fazlasıyla karşılanıp karşılanamayacağının belirlenmesine dayanmaktadır. Dolayısıyla dönemlerarası bütçe kısıtı, mali sürdürülebilirliğin bir göstergesi olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmada merkezi yönetim bütçe açığının sürdürülebilirliğine ilişkin yaklaşım belediyelere uyarlanmış, Türkiye‘de tümleşik belediyelerin birincil bütçe dengesi baz alınarak belediyelerin mali sürdürülebilirliği incelenmiştir. Çalışmada belediyelerin mali sürdürülebilirliğinin araştırılmasında, belediyelere ilişkin gelirler ile faiz dışı harcamalar arasındaki farkı ifade eden birincil bütçe dengesi değişkeninin durağanlığı sınanmıştır. Bu kapsamda 2007-2017 dönemine ait üçer aylık veriler kullanılmış, seri 2010 yılı bazlı reel GSYH endeksi ile reel hale getirilmiş, son olarak da modelde serinin doğal logaritması kullanılmıştır. Birincil bütçe dengesi serisinin durağanlığının analiz edilmesinde ADF, PP ve Ng-Perron Birim Kök Testleri‘nin yanı sıra yapısal kırılmanın tespiti için Zivot-Andrews (1992)‘in birim kök testinden faydalanılmıştır. Analiz sonuçları, incelenen dönemde belediyelere ilişkin birincil bütçe dengesi serisinin durağan olduğunu göstermektedir. Bu bulgu, söz konusu dönemde Türkiye‘de belediyelerin mali sürdürülebilirlik koşulunu sağladığını ortaya koymaktadır.