ÖZ

Doğu Anadolu’da büyük bir krallık kuran Urartular, madencilik alanında büyük bir gelişim göstermişlerdir. Kuruluş yıllarından başlayarak maden yatakları olan bölgeleri egemenlikleri altına almaya çalışmışlardır. Bu nedenle Urartular maden bakımından zengin olan Doğu Anadolu coğrafyasını iyi değerlendirerek burada var olan altın, gümüş, kurşun, bakır ve demir madenlerini işletmişlerdir. Bu maden işlemeciliğinin bir yansıması olan çıngıraklar, Urartularda atların koşum takımları içerisinde, bütün Urartu coğrafyasında görülmektedir. Kazılarda ve kaçak kazılarda ortaya çıkarılan çok sayıda Urartu çıngırakları, Urartu sanatında çıngırakların önemli bir yeri olduğunu göstermektedir. Urartu Krallığı’nın geniş coğrafyalara yayılmasında atın önemli bir rolü olmuştur. Atın ulaştığı coğrafyalarda da çıngıraklar vazgeçilmez bir unsur olarak yer almıştır. Bu makalede Kars Arkeoloji Müzesi’nde bulunan Urartu Çıngırakları ele alınmıştır.